Rusiyada çıxan “Nezavisimaya qazeta” nəşri Özbəkistan prezidenti Şavkat Mirziyoyevin iyulun 9-da yenidən prezident seçilməsindən sonra ilk rəsmi səfərini Azərbaycana edəcəyini, Qarabağa gedəcəyini yazır.
Qəzet yazır: “Azərbaycan prezidenti İlham Əliyev “Şavkat Mirziyoyevin səfərinin Bakı ilə Daşkənd arasında əlaqələrin inkişafında yeni mərhələ olacağına” əminliyini ifadə edib. İki ölkə liderlərinin Qarabağa səfər edəcəyi, orada Mirziyoyevin təşəbbüsü ilə tikilmiş məktəbi açacaqları gözlənilir. Ümumiyyətlə qəbul edilir ki, dövlət başçısının ilk xarici səfəri ölkənin xarici siyasətinin prioritetlərini müəyyən edir. Özbəkistan üçün bu, bütün logistik marşrutların keçəcəyi türk birliyidir”.
“NQ” məlumat verir ki, Qarabağın Füzuli şəhərində Özbəkistanın vəsaiti hesabına 940 şagird yerlik məktəb tikilib. “Bu, xarici hökumət tərəfindən maliyyələşdirilən ilk layihədir. Bu, keçmiş qaçqınlara şəxsən bağışladığınız məktəbdir. Biz buna görə çox minnətdarıq. İnşallah, bu il onun açılışını birlikdə qeyd edəcəyik”, - İlham Əliyev Prezident Şavkat Mirizyoyevin 2023-cü il martın 1-2-də Bakıya işgüzar səfəri zamanı deyib.
Nəşr xatırladır ki, Özbəkistan lideri Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevlə danışıqlardan əlavə Qoşulmama Hərəkatının sammitində iştirak edib. “2027-ci ildə Qoşulmama Hərəkatına sədrlik Özbəkistana keçəcək. Yeri gəlmişkən, İlham Əliyev bu hərəkatın sədri olarkən Özbəkistanın bu posta namizədliyi üçün lobbiçilik edib. Ekspertlərin fikrincə, bu, iki ölkə arasında sıx münasibətdən xəbər verir. Məsələn, təkcə ötən il Əliyev bu Orta Asiya respublikasına üç dəfə səfər edib. Görüşlərin nəticələri heyranedicidir: Azərbaycan Özbəkistana 12 milyon dollar sərmayə qoyub və 204 şirkət açıb. Əsas fəaliyyət sahələri maşınqayırma və metal emalı, yüngül sənaye, qida istehsalı, mənzil tikintisi, xidmət və s”, - qəzet yazı.
Rusiya qəzeti eyd edir ki, digər sahələrdə də potensial var: “Məsələn, bərpa olunan enerji mənbələri (RES) üçün komponentlərin birgə istehsalı. Bunu Özbəkistan Prezidenti yanında Strateji və Regionlararası Araşdırmalar İnstitutunun şöbə müdiri Milana Bazarova “Özbəkistan və Azərbaycan: əməkdaşlığın yeni üfüqləri” mövzusunda keçirilən dəyirmi masa zamanı deyib. Onun sözlərinə görə, Özbəkistan yaxın bir neçə ildə bərpa olunan enerji istehsalını 25 min MVta, yəni 14%-dən 40%-ə çatdırmağı hədəfləyir. Beləliklə, 2025-ci ilə qədər 10 günəş və külək elektrik stansiyasının tikintisi gözlənilir. 2026-cı ilə qədər təqribən 3000 gigavata, 2030-cu ilə qədər isə 8000 GVt göstəriciyə çatmaq planlaşdırılır”, -
Bazarovanın sözlərinə görə, bərpa olunan enerji sektorunun həm Özbəkistan, həm də Azərbaycan üçün strateji inkişaf istiqaməti olduğunu nəzərə alaraq, müvafiq komponentlərin istehsalı üzrə birgə müəssisənin yaradılması məqsədəuyğun olardı. Daha onlarla layihə öz növbəsini gözləyir. Xatırladaq ki, fevral ayında Özbəkistan-Azərbaycan birinci regionlararası forumu keçirilmiş, onun çərçivəsində tərəflər 500 milyon ABŞ dolları dəyərində birgə investisiya fondunun yaradılmasına dair hökumətlərarası saziş imzalamışlar.Fondun yeni iş yerlərinin açılmasına, ticarət dövriyyəsinin artırılmasına və ticarət dövriyyəsinin artırılmasına kömək edəcəyi bildirilmişdi. iki ölkə arasında sənaye əməkdaşlığının gücləndirilməsi. Mərkəzi Asiya Beynəlxalq İnstitutunun direktor müavini Şerzod Fayziyevin sözlərinə görə, Özbəkistan öz iqtisadiyyatına təxminən 170 milyard dollar cəlb etməyi gözləyir: “Sevindirici haldır ki, Azərbaycan Mərkəzi Asiyanın inkişafında maraqlıdır və biz bu imkanları müzakirə edəcəyik”.
“Özbəkistan və Azərbaycan arasında əməkdaşlıq logistika, investisiya və xarici tərəfdaşların cəlb edilməsi baxımından vacibdir”, - İMEMO RAS-ın Postsovet Araşdırmaları Mərkəzinin baş elmi işçisi Stanislav Pritçin NG-yə bildirib. Onun sözlərinə görə, Özbəkistan prezidentinin Bakıya ilk xarici rəsmi səfəri Azərbaycanın mühüm tərəfdaş, əsasən də potensial kimi əhəmiyyətini göstərir, çünki ticarət və qarşılıqlı investisiyaların hazırkı səviyyəsi hələ də əhəmiyyətsizdir. “Bir neçə amil nəzərə alınmalıdır. Bu, ilk növbədə, logistikadır, çünki Özbəkistan Türkmənistandan keçməklə Xəzər dənizinə, daha sonra isə Azərbaycan, Türkiyə və Avropaya çıxış yolu ilə nəqliyyat marşrutlarını genişləndirməklə həmin çətin coğrafi mövqedən çıxmaq məsələsi ilə kəskin şəkildə üzləşir. Bu, Bakıda Orta adlanan Transxəzər marşrutudur. Daşınan yüklərin həcmi artır və bu kontekstdə Transxəzər marşrutu əsas rol oynayır”, - deyə Pritçin qeyd edib.
Musavat.com
