Stanford Universitetinin yeni araşdırması Hindistanın qitə plitəsinin ikiyə bölünə biləcəyini müəyyən edib. Amma o, Şərqi Afrika kimi şaquli olaraq yox, üfüqi olaraq yeni mikrokontinent əmələ gətirir.
Əvvəlki müşahidələr göstərir ki, Hind lövhəsi ildə 1-2 millimetr sürətlə Avrasiya plitəsinə doğru şimala doğru irəliləyir.
On milyonlarla il ərzində baş verən bu qarşılıqlı təsir Himalay dağlarının yaranmasına səbəb olub.
Bu arada, iki plitə arasındakı qarşılıqlı əlaqənin təbiəti hələ də yaxşı başa düşülməmişdir. O, Avrasiya plitəsinin altından sürüşərək Tibet yaylası kimi tanınan qabarıqlıq əmələ gətirir.
Yeni elmi işin müəllifləri yeni baxış bucağı təqdim ediblər. Onların məlumatlarına görə, Hindistan plitəsi hər birinin qalınlığı təxminən 100 km olan iki təbəqəyə bölünür. Üst hissəsi Tibeti dəstəkləyir, aşağı hissəsi mantiyaya qərq olur. Üst hissəsi Tibetin nəhəng hündürlüyünü hesablamaq üçün kifayət qədər böyükdür.
Seysmik tədqiqatlar göstərmişdir ki, plitənin dərinliyi müxtəlif yerlərdə 100-200 km arasında dəyişir. Güman etmək olar ki, Şimali Tibet bölgəsində artıq təbəqələşib, lakin cənub bölgələrində hələ də yoxdur. Ola bilsin ki, davam edən proseslər ən şimal nöqtəsində ən qalın, yanlarda isə daha incə olan hind plitəsinin forması ilə asanlaşdırılır.
Alimlər qeyd ediblər ki, yeni tədqiqat plitə sərhədi boyunca zəlzələ riskinin artdığı əraziləri göstərə bilər. Lakin Yer qabığının dərinliklərində baş verən qırılmaların və deformasiyaların səthdə gərginliyin artmasına necə səbəb olduğu hələ tam məlum deyil.//Baku.ws
