Ekspertlər Wi-Fi olan ictimai yerlərdə gizlənə biləcək təhlükələrdən danışıblar. Bəziləri haqqında heç təsəvvürünüz belə yoxdur.
İctimai Wi-Fi şəbəkələrindən istifadə edərkən sadəcə internetə baxdığınızdan və ya daha ciddi bir şey etməyə çalışdığınızdan asılı olmayaraq, bəzi fəaliyyətlərdən imtina etməlisiniz.
İctimai Wi-Fi şəbəkələrinə avtomatik qoşulmayın
Smartfonlar və kompüterlər kimi müasir cihazlar tez-tez Wi-Fi şəbəkələrini və ya artıq istifadə etdiyiniz şəbəkələri açmaq üçün avtomatik bağlantılar təklif edir. Bir çox hallarda bu funksiya standart olaraq aktivləşdirilir. Ancaq bu seçimin rahatlığı problemə çevrilə bilər.
Kibercinayətkarlar məşhur kafelərdə və ya kovorkinq məkanlarında istifadə olunanlara oxşar adlarla saxta Wi-Fi qaynar nöqtələri yarada bilərlər. Bu halda qurbanların noutbukları və smartfonları təhlükə barədə düşünmədən avtomatik olaraq bu şəbəkələrə qoşulacaq.
Bu cür hücumların qarşısını almaq üçün aşağıdakı tədbirlərə riayət etmək tövsiyə olunur:
* İnternetdən istifadə etmədiyiniz zaman vi-fi-ni söndürün, bu da cihazınızın batareyasına qənaət etməyə kömək edəcəkdir.
* Mümkünsə, cihazınızın parametrlərində mövcud şəbəkələrə avtomatik qoşulmanı söndürün. Məsələn, Windows əməliyyat sistemində şəbəkə parametrlərində "Avtomatik qoşul" işarəsini silə bilərsiniz.
* İctimai Wi-Fi şəbəkələrini istifadə etdikdən dərhal sonra mövcud şəbəkələr siyahısından silməyi unutmayın.
İctimai Wi-Fi şəbəkələrində şəxsi məlumatları, o cümlədən loginləri və parolları daxil etməyin
Bu ictimai Wi-Fi şəbəkələrindən istifadə edərkən ən vacib qaydadır. İctimai Wi-Fi şəbəkələrinə məruz qalan veb səhifələrə istifadəçi adları, e-poçt ünvanları və parollar kimi şəxsi məlumatları daxil etməkdən çəkinin. Belə bir şəbəkə sındırılıbsa, haker asanlıqla bulud xidmətlərində saxlanılan yazışmalarınıza və ya fayllarınıza daxil olmaq üçün istifadə edərək, bu məlumat və ya kukilərə giriş əldə edə bilər.
Hack edilmiş qaynar nöqtə həmçinin DNS sorğularınızı ələ keçirə, brauzerinizi saxta veb səhifələrə yönləndirə bilir. Bu səhifələrə daxil edilən login və parolları təcavüzkarlar oğurlaya bilər.
İctimai Wi-Fi şəbəkələrində yeni hesablar yaratmayın
İctimai Wi-Fi şəbəkəsində yeni hesabların qeydiyyatı təhlükəli ola bilər, çünki bu, hakerlərə şəxsi məlumatlarınıza giriş imkanı verə bilər. Qeydiyyatdan keçərkən ad, ünvan, peşəkar məlumat, bank rekvizitləri və s. kimi ətraflı məlumatları təqdim etdiyiniz təqdirdə bu xüsusilə vacibdir. Buna görə də, yeni hesablar yaratarkən və ya məxfi məlumatların emalı ilə bağlı əməliyyatları yerinə yetirərkən şəxsi Wi-Fi şəbəkələrindən istifadə etmək tövsiyə olunur.
Şəxsiyyətinizi təsdiqləməyin
Bəzən təşkilatlar, bank qurumları və onlayn xidmətlər sizdən ictimai Wi-Fi şəbəkələri üzərindən şəxsiyyətinizi təsdiq etməyi tələb edə bilər. Məsələn, xaricdəsinizsə və sevimli sosial şəbəkə proqramına daxil olmağa cəhd etsəniz, o, sizdən pasport şəklini və ya oxşar hərəkətləri tələb edə bilər. Bu standart təhlükəsizlik tədbiridir, lakin şəxsiyyətinizi ictimai Wi-Fi-da yox, şəxsi şəbəkələrdə yoxlamaq daha yaxşıdır.
İctimai Wi-Fi şəbəkələri üzərindən ödəniş təfərrüatlarını təqdim etməyin
Alış-veriş etmək lazımdırsa, mobil İnternet vasitəsilə smartfondan istifadə etmək və ya telefonunuzda giriş nöqtəsi yaratmaq və dizüstü kompüterinizi ona qoşmaq daha yaxşıdır.
Onlayn bankçılıqdan istifadə etməyin
İctimai şəbəkələrdə təcavüzkarlar məlumatlarınızı ələ keçirmək və hətta dəyişmək üçün müxtəlif üsullardan istifadə edə bilər ki, bu da onlara bank hesablarınıza giriş imkanı verə bilər. Bu cür hücumların ən çox yayılmış üsulu “Man-in-the-Middle” (MITM) hücumlarıdır ki, haker onun yaratdığı saxta Wi-Fi giriş nöqtəsi vasitəsilə sizin trafikinizi kəsir.
İctimai Wi-Fi şəbəkələri üzərindən uzaqdan işləməyin
İlk baxışdan ictimai Wi-Fi şəbəkələri üzərində uzaqdan işləmək ideyası cəlbedici görünür. Bununla belə, əslində ictimai Wi-Fi şəbəkələrində müəssisə tapşırıqlarının icrası məxfilik riski yarada bilər. Kibercinayətkarlar şirkətinizə qarşı istifadə oluna bilən ticarət sirlərini ehtiva edən məlumatlara giriş əldə edə bilərlər.
Cihazlarınızı nəzarətsiz qoymayın
Xüsusilə açıq Wi-Fi şəbəkələrinə qoşulduqda cihazları heç vaxt ictimai yerlərdə nəzarətsiz qoymayın. Noutbuklar, smartfonlar və yaddaş qurğuları təcavüzkarların diqqətini cəlb edə bilər. Cihazınız oğurlanmasa belə, siz uzaqda olduğunuz müddətdə haker ona daxil ola bilər.
Kompüterinizdəki faylları ictimai Wi-Fi şəbəkələri üzərindən paylaşmayın
İctimai Wi-Fi şəbəkələrindən istifadə edərkən qaçınmalı olduğunuz iki növ fayl paylaşımı var.
Birincisi, hakerlərin fayl və qovluqlarınıza daxil olmasının qarşısını almaq üçün cihazlarınızda bütün fayl paylaşma parametrlərini söndürün.
İkincisi, faylları başqaları ilə əl ilə onlayn paylaşmaqdan çəkinin. Məsələn, Google Disk kimi bulud saxlama xidmətlərindən istifadə edirsinizsə, faylları paylaşmazdan əvvəl təhlükəsiz şəbəkəyə çıxışınız olana qədər gözləyin. Bu, məxfi məlumatlarınızı icazəsiz girişdən qorumağa kömək edəcək. (lent.az)
