O, ibadətini Qazıqumlaq kəndinin qarşısındakı bahalı restoranında yox, həbsxana kamerasında qılmalı idi
Azərbaycana ən böyük ziyan vurmuş sabiqlərdən biri də eks nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovdur. Onun təkcə Bakı-Quba-Rostov yolunda mənimsədiyi milyonlar, dövlətə və vətəndaşlara vurduğu ziyana görə qandallanması zərurətdir.
1 milyarddan artıq dövlət pulu ilə guya 30 il müddətinə inşa edilən Bakı-Quba yolu cəmi 5-6 ildən sonra dağıldı və uzun illərdir dövlət bunun aradan qaldırılması ilə məşğuldur. Bu tikinti-bərpa işləri, yolun dağılması, birtərəfli bağlanması səbəbindən - faktiki Ziya Məmmədovun korrupsiyası ucbatından bu illər ərzində onlarla vətəndaş bu yolda qəzaya düşərək öldü, hətta bəzi ailələr eyni maşında qəzaya düşərək tamamilə yox oldu.
İndi isə Ziya Məmmədov yazıq görkəminə girib.
Belə ki, bir neçə gün öncə jurnalist Cavanşir Həsənli sabiq nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovun oğlu Anar Məmmədovun Virciniya adalarındakı bir şirkətdə 41 milyon funt sterlinqə (85 milyon manat) sahib olması ilə bağlı məlumat paylaşıb. Həmçinin Anar Məmmədovun şirkətinin Britaniyanın şimal-qərbində 22 restorandan ibarət “KFC franchise” şəbəkəsinə sahib olduğunu da iddia edib. Ziya Məmmədov isə Manset.az-a açıqlama verib. O, yazılanların həqiqətəuyğun olmadığını bildirib:
“O xəbəri yazan kimdirsə, getsin o restoranı tapsın. Sonra o restoranı həmin adama bağışlayacam. Otuz ildir ki, belə cəfəngiyyat şeylər yazırlar, məndən əl çəksinlər. Anarın Britaniyada restoranı yoxdur. Bu cür məlumatlarla mənə qarşı təxribat edirlər. Əgər Allaha inamınız varsa, inanın ki, elə şey yoxdur. Mənim nəyim varsa, aşkardadır. Mən gizlində iş görən deyiləm. Restoran elə bir obyektdir ki, onu gizləmək mümkün deyil. Yalandır, böhtandır. Bir restoranım var, o da kəndimizin başındadır. Gedin, yeyin, için, kef edin. Amma Britaniyada restoranımızın olduğunu kim yazıbsa, ona deyin getsin götürsün. Həmin restoranı ona bağışladım”.
Adam korrusiya piramidası qurub, günahsız adamların ölümünə səbəb olub, indi də insanları Allah xofu ilə şantaj edir. Hansı ki, o, indi ibadətini Qazıqumlaq kəndinin qarşısındakı bahalı restoranında yox, həbsxana kamerasında qılmalı idi...
Medianın da, xalqın da ondan əməllərinin, milyonları talamasının hesabını sormaq haqqı nəinki 30 il, axirət dünyasında da var...
2015-ci ildə vəzifəsini itirən Ziya Məmmədovun kimliyinə bələd olmayanlar üçün yazaq, oxusunlar, kim olduğunu bilsinlər.
Ziya Məmmədov 13 il nazir olub, bu illər ərzində böyük var-dövlətə sahiblənib. Azərbaycandakı multimilyonçular sırasında ilk yerlərdə qərarlaşa bilib. O, nazir vəzifəsinə 2002-ci ildə təyin olunmuşdu. Həmin zaman Ziya Məmmədov, təbii ki, milyonçu yox, 100-120 min manata sahib ola bilərdi. Nazir postundan gedəndə isə o, büdcədən yayındırılan, oğurlanan vəsaitlər hesabına milyonçu idi...
Vəzifədə olduğu illərdə Ziya Məmmədov və ailəsi ölkə büdcəsindən maliyyələşən layihələri icra edən bir sıra şirkətlərə sahib idi. Bu şirkətlər sırasında bu gün ölkədən qaçaq düşən oğlu Anar Məmmədovun rəhbərlik etdiyi “ZQAN Holdinq”, “Bank of Azerbaijan ASC”, Qarant Sığorta, “ZQAN Construction”, “AZBENTONİT”, “Goranboy Gips”, Göyçay Çınqıl Zavodu, “TransEuroCom”, “Delfin” və “Meridian” mehmanxanaları, “Royal Estate” daşınmaz əmlak şirkətlərinin adları çəkilirdi. Ümumilikdə isə Ziya Məmmədov vəzifədə olduğu illər ərzində onun adı daim qalmaqallarda, müəmmalı ölüm işlərində hallanıb.
Vəzifədən gedəndən sonra da adı mətbuatın gündəmindən düşməyib. Sonuncu dəfə Ziya Məmmədovun adı İsveç məhkəməsində araşdırılan iş üzrə mətbuatda hallanmışdı. Məsələnin mahiyyəti bu idi ki, Kanadanın beynəlxalq nəqliyyat infrastrukturu şirkəti olan “Bombardier”in bir neçə top-meneceri “Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC ilə 2013-cü ildə bağlanmış müqaviləyə görə Azərbaycanın vəzifəli şəxslərinə 56 milyon dollar “otkat” ötürülməsinə dair sövdələşmədə iştirak ediblər. İsveç məhkəməsi həmin vəzifəli şəxslərin kimliyini araşdırdığı bir vaxtda yerli mətbuatda həmin məmurların Ziya Məmmədov və onun müavini olmuş Arif Əsgərovun ola biləcəyi haqda iddialar yer alıb. Sonradan isə bu məbləğin 360 milyon olması açıqlanmışdı.
Ziya Məmmədovun ailə şirkətinin siyahılarında gözə çarpan şirkətlərdən biri də “Goranboy Gips”dir. Əvvəllər həmin şirkətin sahibi 1970-ci il təvəllüdlü Füzuli Şubay oğlu Qasımov idi. Ziya Məmmədov Fizulu Qasımovdan həmin şirkəti almaq istəyirdi, sonuncu isə şirkəti sıfırdan yaratdığını bildirməklə nazirin təkliflərini rədd edirdi. Ziya Məmmədovun şirkəti ilə 3 illik məhkəmə davasından sonra, 2015-ci il martın 11-də Füzuli Qasımovun meyiti Bakıda, Yasamal rayonu ərazisində icarəyə götürdüyü ofisdəki iş otağında aşkarlandı. O, odlu silahdan ürək nahiyəsinə açılmış atəş nəticəsində həyatını itirmişdi. İş adamının ölümü ilə bağlı Yasamal Rayon Prokurorluğunda Cinayət Məcəlləsinin 125-ci (özünü öldürmə həddinə çatdırma) maddəsi ilə cinayət işi başlandı və sonradan işə xitam verildi...
Beləliklə, Ziya Məmmədovun ailə holdinqi Füzuli Qasımovun Goranboydakı gips karxanasını ələ keçirdi. Ölümündən 3 il əvvəl, 2012-ci ilin martında Füzuli Qasımov “Yeni Müsavat”a müraciət edərək üzləşdiyi haqsızlıqlarla bağlı yazı hazırlamağımızı xahiş etmiş, əməkdaşlarımızı Goranboya dəvət etmişdi. İstəyi bu idi ki, nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovun ona qarşı qanunsuzluqları ictimailəşsin.
O dövrdə iş adamının dəvətini qəbul edib Goranboya getmişdik və “Yeni Müsavat”ın 2012-ci il 1 aprel tarixli sayında “Nəqliyyat naziri Qarabağ veteranının əmlakını əlindən alır” sərlövhəli yazı dərc etmişdik. Həmin vaxt nazirlə çəkişən iş adamı qəzetimizə bunları demişdi: “Biz bu torpaqları ermənidən almışıq. İndi də Ziya Məmmədov, onun oğlu Anar Məmmədov və ətrafları bu torpaqları əlimizdən almaq istəyir. Sovet vaxtı ”Goranboy Gips" ASC Yuxarı Ağcakənd Gips Kombinatı adlanırdı. Kombinatın rəhbərliyi və işçilərinin 90 faizi ermənilər idi. Qarabağ müharibəsi başlayandan sonra Goranboyda könüllü özünümüdafiə batalyonu yarandı. Ermənilər kombinatı qoyub qaçdılar. Bizlər dədə-babamızdan qalan silahlarla torpaqlarımızı ermənilərdən müdafiə etdik. Həmin karxanalar düşmən sərhədinin 1 kilometrliyində yerləşir. 1995-ci ilə kimi döyüşdük. Biz olmasaydıq, indi Ziya Məmmədovun bizdən almaq istədiyi torpaqlar erməninin tapdağı altında idi. Bilmək istəyirəm ki, biz ermənilərlə üz-üzə gələndə Ziya Məmmədovun oğlu Anar Məmmədov harada idi? “Goranboy Gips” ASC-nin fəaliyyətdə olduğu ərazidəki gips karxanası 2006-cı ildə iki mərhələdə Füzuli Qasımovdan alınaraq “ZQAN holdinqə” daxil olan “Azbentonit” MMC-yə verilib. “ZQAN-ın tərkibindəki ”Azbentonit" MMC-yə dövlət zəmanəti ilə 52 milyon manat kredit ayrılıb. Yarandığı gündən “Azbentonit” MMC xammal olmadığına görə fəaliyyət göstərə bilmirdi. Buradakı gips mədənlərini ələ keçirib özlərinə məxsus zavodu xammalla təmin etməyə nail olmaq istəyirlər. Digər tərəfdən də, Ziya Məmmədov “Azbentonit”i yaratmaqla ölkədə gips məhsulları istehsalını monopoliyaya ala bildi. Onların bu planları isə bizim kimi fərdi sahibkarların sıradan çıxarılmasından keçir".
Yolu Füzuli Qasımov kimi nə vaxtsa Ziya Məmmədovla kəsişən və bu kəsişmədən sonra müəmmalı şəkildə həyatdan köçənləri sayı bir deyil, iki deyil.
“Yeni Müsavat”ın 23.06.2010-cu il tarixli sayında “Ziya Məmmədovun adı şübhəli ölüm işində” sərlövhəli yazıda Dövlət Dəmir Yolu İdarəsinin rəisi işləmiş Adil Məmmədovun müəmmalı ölümündən söhbət gedirdi. Bu haqda qəzetə açıqlama verən Adil Məmmədovun qardaşı F.Məmmədov bunları demişdi.
Sitat: “Adil Moskva Dəmir Yol İnstitutunu qırmızı diplomla bitirdi. 80-ci illərin əvvəllərində Bakıya qayıdaraq Dövlət Dəmir Yol İdarəsində (DDYİ) işə düzəldi. Həmin vaxt indiki nəqliyyat naziri Ziya Məmmədov da həmin idarədə depoda işləyirdi. Bildiyimə görə, Ziya Məmmədov institutu qiyabi, güc-bəla ilə 10-11 ilə bitirib. 90-cı ilin əvvəllərində Dövlət Dəmir Yol İdarəsinin tabeçiliyində "Azərreyl" şirkəti yaradılıb. O vaxt bu şirkəti MDB məkanında Boris Berezovski təsis etmişdi. Adildən əvvəl həmin şirkətin prezidenti Bəhram adlı şəxs olub. Adil isə onun müavini idi. 1999-cu ildə Adil həmin şirkətin prezidenti oldu. Ziya Məmmədov Dəmir Yol İdarəsinə rəis təyin ediləndən sonra qardaşımla münasibətləri pisləşdi. Bundan sonra Adil Məmmədov “Azərreyl” prezidenti vəzifəsini itirdi. Adil 1999-cu ildə “Azərreyl” şirkətində mühasib işləyən Şəlalə Rəhman qızı Verdiyeva ilə ailə qurmuşdu. Adil gec evləndi... 2004-cü il iyul ayının 15-də gecə Adilin səhhəti Mərdəkandakı bağ evində qəfil pisləşib. Həmin gecə intuitiv olaraq nəsə hiss etdiyimdən Adilin mobil telefonuna zəng etdim. Bunu lazım olsa rəsmi qurumlar yoxlaya bilərlər. Həmin vaxt Adilin yaxın dostları da ona zəng ediblər, amma telefona cavab verən olmayıb. İyulun 16-da axşamtərəfi eşitdim ki, qardaşım dünyasını dəyişib. Bakıya gəldik. “Göy məscid”də meyiti ekspertizadan keçirmədən kəfənə bükülmüş vəziyyətdə bizə təhvil verdilər. Biz də meyiti Qubaya aparıb orada dəfn etdik. Deyilənə görə, Adil vəziyyəti pisləşəndən bir neçə saat sonra Mərdəkandakı Kordioloji Mərkəzə gedib və orada ona iynə vurublar. Vəziyyəti yaxşılaşsa da, sonradan qəfildən ölüb".
F.Məmmədov qardaşının ölümü ilə bağlı bir neçə müəmmalı məqama toxunmuşdu. Onlardan ən sensasionu və diqqət çəkəni sabiq nəqliyyat naziri Ziya Məmmədovla bağlıdır. F.Məmmədov demişdi ki, qardaşının həyat yoldaşı söhbət zamanı ona Adilin Ziya Məmmədov tərəfindən öldürüldüyünü deyib.
Sitat: “Mən Şəlalədən niyə telefona cavab vermədiyini və vaxtında təcili yardım çağırmadığını soruşanda o, rusca "Eqo Ziya ubil da" deyə cavab verdi".
F.Məmmədov qardaşının ölümündən sonra hüquq-mühafizə orqanlarından heç kimin ölüm işi ilə bağlı onları dindirmədiyini də demişdi.
Sitat: “Qardaşımın ölümündə bir neçə şübhəli məqamlar var. Hamı deyirdi ki, Adili öldürüblər...”
Ziya Məmmədovun Cəmil adlı cangüdəni isə vaxtilə Salyanın Qaraqaşlı kəndində yaşayıb. O, nazirin mühafizəsindən ayrılandan sonra ciddi təqiblərə məruz qalıb. Onu uzaq Sibirdə aşkarlayıb qətlə yetiriblər.
2014-cü il iyulun 11-də o zaman Ziya Məmmədovun oğlu Anar Məmmədova məxsus “Garant Sığorta” ASC-nin İdarə Heyətinin üzvü Natəvan Əliyevanın meyiti yaşadığı ünvanda aşkarlanmışdı. Salyandan olan bu xanımın evində usta işləmiş şəxs tərəfindən öldürüldüyü açıqlanmışdı... 2008-ci ildə isə Ziya Məmmədovun şəxsi mühafizəçisi Eldəniz Qurbanov də qətlə yetirilib. Onun ölümü də müəmmalı olaraq qalır, qatilləri tapılmayıb...
Ziya Məmmədov vəzifədə olduğu müddətcə “ZQAN Holdinq” ölkədə ən məşhur şirkətlərdən biri idi. Beynəlxalq telekanallar Azərbaycanda korrupsiyaya həsr olunmuş verilişlərdə Ziya Məmmədovun şirkətindən bəhs edir, şirkətin adındakı hərflərin nəqliyyat nazirinin ailə üzvlərinin adlarının baş hərflərindən ibarət olduğunu vurğulayırdılar. Həmin dövrlərdə Nəqliyyat Nazirliyinin sifarişi ilə avtovağzal tikintisinə xərclənən böyük pullardan da söz açılırdı. O avtovağzala ki, onu da elə ZQAN tikmişdi və tikinti zamanı böyük korrupsiya əməllərinə yol verildiyi haqda bu günə qədər təkzib edilməyən məlumatlar yayılmışdı. Hazırda Londonda məskunlaşmış nazirin oğlu Anar Məmmədov da “ZQAN Holdinq”in prezidenti idi. Təqdimat mərasimlərində Anar Məmmədov holdinqin rəqabət davamlılığından ağız dolusu danışırdı. Hərçənd ki, hamıya gün kimi aydın idi ki, holdinqin yaranması, ayaqda qalması Ziya Məmmədovun nazir kreslosunun verdiyi imkanlara dayanırdı. Ziya Məmmədov vəzifədən gedəndən sonra holdinq də, onun sahibləri də olmayacaq. 2015-ci ildə belə də oldu. Ziya Məmmədov sadə vətəndaş statusuna gətirilməmişdən öncə artıq Anar Məmmədovun sorağı ölkə hüquqlarından kənarda gəlirdi...
Bu gün isə Ziya Məmmədov istirahət edir, vəzifədə olduğu müddətdə taladığı büdcə pullarından xərcləməkdə davam edir və Tanrı xofundan danışır...
Elşən MƏMMƏDƏLİYEV,
“Yeni Müsavat”
