İnsanlara hürriyət, millətlərə istiqlal!

Qış günəşi parlaqdı, amma isitmir - Vahid Qazinin yazısı

2206 05.01.2017 12:28 Son xəbər A A
İsveçin Linköping şəhərində ilin ilk günü günəşliydi. Pəncərədən baxsaydın, deyərdin bəs, yazdı. Amma çöldə şaxta vardı. Günəşli şaxta elə bahar illüziyalı qış kimidi. Bir növ pessimist ovqatlı adamın üzündəki optimist təbəssümə oxşayır…

İsa Qəmbərin İsveçə gəldiyini eşidəndə, dedim, mütləq gedib görüşməliyəm. Nə vaxtın darmacalığı, nə yolun uzaqlığı bəhanə ola bilməzdi. Başqa ölkələrə baxmayın, İsveçə hər deyəndə vətəndən belə qonaq gəlmir.

Bir-iki atüstü salam-sağolu nəzərə almasam, İsa bəylə son on ildə rahat söhbətimiz olmayıb. Həm də neçə vaxtdı ölkənin, xalqın – elə dünyanın da – bu günü, sabahı barədə pessimist duyğularımı bölüşməyə (izahlar almağa) adam gəzir, fürsət axtarırdım.

Onunla ünsiyyətdə olanlar bilir, İsa Qəmbər hər mövzuya intellektual baxışı olan maraqlı həmsöhbətdi, həm də “Yaxşı olacaq!” sözünü özü inanaraq inandırmağı bacaran siyasətçidi. Hər halda onu belə tanıyıram.

İstər axşam dostumuz Sərdar Ağayevin açdığı vətən qoxulu süfrə başında, istər hotelin ağzında bir siqaretlik zaman kəsiyində, istərsə də səhər “Waynes Coffee”nin sarışın gözəlinin dəmlədiyi qəhvəni içəndə xoş ovqata köklənən söhbətlərin içində girəvələyib məni rahat buraxmayan gümanlarımdan da söz salırdım. Vətənin stress dolu həyatından gəlmiş qonağı əlavə ağır mövzularla yükləməyin yaxşı iş olmadığını bilsəm də, belə söhbətə ehtiyacım vardı.

Nə idi söhbətin mövzuları? Bir-ikisini deyim, siz də bilin.

Ac qılınca çaparsa..? Çoxdan proqnozlaşdırılan neft mənşəli iqtisadi böhranın doğurduğu kütləvi yoxsulluq fonunda toxların harınlığı “acların qiyamı”na fürsət yaradır. Bu gün görünən mənzərə budu.

Tanrı vətəni harın toxlara qızan acların qəzəbindən qorusun – dəhşətli sonucları olur belə qəzəbin.

Deyir, bir dəfə parad vaxtı hərbi texnikanın keçidindən sonra zəhmətkeşləri nəzərdə tutan Stalin tribunada yanındakılardan birinə belə deyib: “İndi qoyunlar keçəcək”.

Seçicisi qaçqınlar olsa da qaçqınların seçmədiyi bir millət vəkilimiz dolanışıq ucbatından yad ellərə səpələnən adamlara “otxod” deyirsə, daha yüksək postlu dövlət adamlarının ürəyində hansı sözlər var görən!

Ümid Allaha qalarsa..? Özünə güvəni itirən toplum nicatı kənar qüvvədə axtarır. Aclıq və səfalət dini fanatizmin çiçəklənmə mənbəyidi.

Rifah cəmiyyətlərində din ibratamiz söz məcmusundan başqa bir şey deyil. Bir araşdırmada oxumuşdum ki, İsveç əhalisinin 35 faizi ateistdi. Öz kor-koranə müşahidəmlə isə görürəm ki, bu ölkədə aqnostiklər, yəni dinə şübhəylə yanaşanlar lap çoxdu.

Dində vətəndaş olmur!

Bizdə iqtisadi çöküşlə mənəvi aşınma fonunda dini xurafatın çiçəyi çırtlayıb.

İstanbulun gecə barında terror qurbanı xanım soydaşımızın ölümünə sosial şəbəkələrdə sərgilənən münasibət yalançı namus-qeyrət təəssübkeşliyi kimi ötəri bir hal deyil, dini radikal fikirlərin şüurlara total təsirinin parlaq nümayişidi. Bu, tək sosial şəbəkələrdə yox, elə küçə-bazarda, yolda-izdə, evlərdə də edilən söhbətdi, şübhəniz olmasın.

Görün, bir vaxtlar sekulyar, tolerant olmuş Azərbaycan toplumu indi hansı durumdadı!

Regionda başlamış qlobal yüklü olaylar dövlətçiliyimizə təhdid deyilmi…? Rusiyanın Putinləşdiyi, Türkiyənin Ərdoğanlaşdığı, Amerikanın Tramplaşdığı, Avropanın Brexitləşdiyi zamanda Azərbaycanın öz milli sekulyar zəka kəsimindən savayı bir ümid yeri varmı? Toplumda “sekulyar zəka”nın çəkisi nə qədərdi? Bu çəki dünyanın indiki iqtisadi-siyasi-mənəvi çalxalanmasından Azərbaycanı salamat çıxarmağa yetərlidirmi?

Hələ nə qədər başqa söhbətlər vardı. Mövzuların üstündən çaparaq keçdik. İsa bəyin hər mövzuya optimist baxışı beynimin pessimist dumanını dağıtmağa cəhdlər idi. Onun söylədiklərini bura yazmıram, əvəzində jurnalist dostlara ipucu verirəm, onunla bu mövzularda maraqlı müsahibə edə bilərlər.

***

Qayıdanbaş maşının güzgüsündə gördüm ki, üzümdə qəribə bir hal var – bir suyu optimist təbəssümə oxşayırdı. Bilirsiniz, maşında güzgü geridə qalan yolu ömrün yaşanmış illəri kimi göstərir, amma sən qabağa baxırsan. Mən də qabağa baxırdım, qarşıda isə səhər günəşinin şəfəqləri yerdən çıxırmış kimi düz gözümə girirdi. Sanki içimin pessimist buzunu əritmək istəyirdi.

“Sizdə bu qədər optimizmin qaynağı haradı, İsa bəy?” “Mənbəyi birdir, elə sizin pessimistliyiniz başlayan yerdi!”

Onun dünyamıza ümid dolu baxışları xoşuma gəldi. Şaxtanı isitməyə can atan qış günəşinə bənzəsə də…

Vahid Qazi

P.S. “Qonaq qonaq istəyər, ev yiyəsi hər ikisini” – atalar inciməsin, onların sözünü balaca redaktə etdim ki, İsa Qəmbərlə, Arzu Səmədbəyliylə görüş fürsəti yaratdığı üçün dostum Sərdar bəyə təşəkkür edim.

Bizim partnyorlarımız

XƏBƏR LENTİ

BÜTÜN XƏBƏRLƏR