Hazırda dünyada 220-dən çox gəmi saxta bayraq altında üzür.
Musavat.com xəbər verir ki, məlumatı İngiltərənin ən qədim gəmiçilik jurnalı Lloyd's List Beynəlxalq Dəniz Təşkilatının Qlobal İnteqrasiya Gəmiçiliyi İnformasiya Sisteminə (GISIS IMO) istinadən yayıb.
Məlumat bazası 2025-ci il yanvarın 9-na olan 223 gəmi ilə müqayisədə, 2023-cü ilin martında saxta bayraqlar açan 110 gəmi göstərib. Nəşr qeyd edir ki, bu, cəmi 22 ayda 100 faizdən çox artım deməkdir.
Böyük Britaniyanın başçılıq etdiyi 22 ölkənin nümayəndələrindən ibarət təşəbbüs qrupu IMO-nun hüquq komitəsinə vicdansız iş adamlarının istifadə etdikləri aşkar edilmiş “boşluqları” təsvir edən sənəd göndərib. Qeyd olunur ki, qeyri-qanuni qeydiyyata alınan gəmilərin əksəriyyəti neft tankerləri və yük gəmiləridir. Ekspertlər bayraq saxtakarlığının əsas səbəbləri kimi geosiyasi qeyri-sabitlik və sanksiyaları göstərirlər.
Problemi mürəkkəbləşdirən fakt budur ki, bir çox ölkələrin müvafiq gəmi qeydiyyatı yoxlamalarını həyata keçirmək üçün resursları yoxdur. Marine Insight sənaye portalının qeyd etdiyi kimi, kiçik ölkələrdə son bir ildə qeydiyyatdan keçmiş gəmilərin sayında kəskin artım müşahidə olunub: San-Tome və Prinsipidə - 385 faiz, Tanzaniyada – 130 faiz, Kuk adalarında – 40 faiz.
Bəzi ölkələr həmçinin qeydiyyat əməliyyatlarını özəl şirkətlərə həvalə edirlər ki, bu da zəifliklərə gətirib çıxarır. IMO xüsusilə əvvəllər Qayana reyestrini idarə edən və 2021-ci ildə müqaviləni itirdikdən sonra başqa reyestrlər yaratmağa cəhd etdiyi aşkarlanan Hindistanın Aryavart Corp şirkəti ilə bağlı narahatlıqlarını artırıb.
22 ölkədən ibarət qrup bayraqlara və inkişaf etməkdə olan ölkələrə qeydiyyatın keyfiyyətini və standartlarını təkmilləşdirməyə kömək etmək üçün yeni təlimatlara çağırıb. Bunlara gəmilərin daha hərtərəfli yoxlanılması, mülkiyyət strukturlarının şəffaflığının artırılması və bayraq dövlətləri arasında təkmilləşdirilmiş məlumat mübadiləsi daxildir.
Qeyd olunur ki, saxta bayraqların dalğalanması təcrübəsi dəniz təhlükəsizliyini, o cümlədən ekoloji təhlükəsizliyi, eləcə də dənizçilərin rifahını təhdid edir.
Təlimatlara IMO Hüquq Komitəsinin 2026-cı ildə keçirilməsi planlaşdırılan 113-cü iclasında baxılması təklif edilir.
Musavat.com
