Dünən Gürcüstanın müstəqillik tarixində ilk dəfə olaraq 4 NATO gəmisi Batumi limanına (Acarıstan) yan alıb. Bu barədə Acarıstan muxtar hökumətinin başçısı Arçil Xabadze jurnalistlərə açıqlamasında deyib.
“Bu, ilk haldır ki, limanımıza belə böyük ekipajlı gəmilər daxil olub. NATO gəmilərinin gəlişi çərçivəsində bir sıra görüşlər, mədəni tədbirlər, birgə təlimlər planlaşdırılır. Bu hadisə bizim NATO ilə dərindən və sıx əməkdaşlıq eləmək istəyimizi təsdiq edir” - bildirib Xabadze.
Qeyd edək ki, Alyans gəmilərinin gəlişi ilə bağlı təntənəli mərasim düzənlənib. Gəmilər fevralın 15-dək limanda qalacaq. Ekipaj üzvləri şəhərə çıxacaq, onun görməli yerləri ilə tanış olacaqlar. “İmedi” telekanalının məlumatına görə, şənbə günü Batumiyə rəsmi səfərlə kontr-admiral Cocio Latsio gələcək...
***
NATO hərbi gəmilərinin Alyansa üzvlüyün cəmi bir addımlığında olan Gürcüstana gəlişi əlbəttə ki, regiondakı geosiyasi durum baxımından yetərincə ciddi hadisədir. Bu, heç şübhəsiz, Qərbin, ABŞ-ın Gürcüstanın ələlxüsus da Rusiyadan müstəqilliyinə, suverenliyinə və Qərbyönlü inteqrasiyaya verdiyi önəmin təzahürüdür.
Bundan az öncə ABŞ-ın Qara dənizdə möhkəmlənmək üçün hərəkətə keçdiyi haqda məlumat yayılmışdı. Öz növbəsində NATO bu arada Qara dənizdə özünün yeni siyasətini elan edib. ABŞ Dövlət Departamentinin rəsmi saytında bununla bağlı yerləşdirilən materialda Birləşmiş Ştatların Gürcüstanın təhlükəsizliyinə dəstək məsələsi də yer alıb.
Göründüyü kimi, Alyans yeni siyasəti çərçivəsində artıq hərəkə keçib. Bu da təəccüblü deyil. Çünki son zamanlar Rusiya regionda və onun ətrafında hərbi cəhətdən xeyli fəallaşıb, bir neçə gün öncə isə Qara dənizdə və Xəzər hövzəsində geniş miqyaslı hərbi təlimlərə başlayıb. Bu isə Qərbin bölgədəki maraqlarına, Gürcüstanla Azərbaycanın təhlükəsizliyinə, eyni zamanda Gürcüstandan keçməklə Qərbə doğru uzanan strateji əhəmiyyətli kəmərlər və nəqliyyat dəhlizlərinə, o cümlədən yekunlaşmaqda olan Bakı-Tiflis-Qars dəmiryoluna, TANAP-a açıq təhdiddir, güc nümayişidir.
NATO gəmilərinin gəlişini bu mənada gücə qarşı operativ güc nümayişi də saymaq mümkündür. Bundan əlavə, Gürcüstan Azərbaycan üçün yeganə “Qərb qapısı” olduğundan, olayı Azərbaycana da xoşməramlı bir mesaj saymaq olar.
Bu yerdə xatırladaq ki, ötən il ABŞ Senatının qəbul elədiyi sənəddə Gürcüstan, Ukrayna, Moldova ABŞ-ın NATO-dan kənar müttəfiqləri elan olunub, Azərbaycana isə özünün təhlükəsizliyini möhkəmlətmək üçün Amerikadan hərbi kömək istəmək hüququ tanınıb.
***
NATO gəmilərinin Batum limanına gəlişi Alyansın əsas cənub cinahı sayılan qardaş Türkiyənin də maraqlarına tam cavab verir, onun Rusiya qarşısında regiondakı nüfuzu və önəmini artırır. Həm də o səbəbə ki, Ankara neçə vaxtdır Azərbaycan və Gürcüstanla birgə hərbi ittifaqın yaradılmasına çalışır.
Bu xüsusda nüfuzlu “Foreign Affairs” nəşrinin qeydlərinə bir daha diqqət etməyə dəyər. Nəşr az öncə yazmışdı ki, Türkiyə Rusiyanı Qafqazdan çıxarmaq üçün müharibəyə hazırlaşır və Birləşmiş Ştatlardan bundan ötrü zəmanət gözləyir". Sitat: “Hər şeydən əvvəl bu həmlə boğazlarda və Dağlıq Qarabağ münaqişəsində təşəbbüsü ələ almaq məqsədi daşıyır. Bundan ötrü Qarabağda ölüm-dirim müharibəsi başlaya bilər - hansı ki, artıq belə bir vəziyyət yetişib”.
“Foreign Affairs” ardınca iddia eləmişdi ki, prezident Ərdoğan Türkiyə-Gürcüstan-Azərbaycan hərbi ittifaqını gücləndirəcək: “Bu ittifaq Rusiyanın tamamən Güney Qafqazdan sıxışdırılıb çıxarılmasına, dolayısı ilə NATO-nun bölgəni öz təsir dairəsinə almasına gətirə bilər”. Nəşr Ərdoğanın fevralın 18-nə planlaşdırılan Bakı səfərində bu və digər mühüm məsələlərin müzakirə ediləcəyini də təxmin edib.
***
NATO gəmilərinin son de-marşı şübhəsiz ki, Rusiya tərəfindən, yumşaq desək, narazılıqla qarşılanacaq. Yada salaq ki, ötən il Tiflisdə NATO-nun təlim mərkəzinin açılışına rəsmi Moskva çox qıcıqlı reaksiya vermiş, bunu “Qərbin bölgəni qarışdırmaq yönündə təxribatçı addımı” adlandırmışdı.
Analitik xidmət
